Πρακτικές συμβουλέςΠώς να αντιμετωπίσω τα ψέματα που λέει το παιδί μου;
Κρίνεται απαραίτητη η παρακίνηση του παιδιού να λέει την αλήθεια (είτε έχει συμβεί κάτι καλό είτε όχι) και η άμεση επιβράβευση (έπαινος) του εφόσον την ομολογεί. Το καλύτερο όμως παράδειγμα το δίνουν οι ίδιοι οι γονείς αποδεχόμενοι την πραγματικότητα – την αλήθεια μιας κατάστασης χωρίς να την αποκρύβουν από το παιδί. Όσον αφορά τον έλεγχο και τη βαρύτητα των ψεμάτων διακρίνετε τα ψέματα ανάλογα με το σκοπό τους (ψέμα «να μην μπλέξω» ‘δε χτύπησα εγώ το Γιάννη’, ψέμα «να μην κάνω αυτό που πρέπει» ‘ναι μαμά το έφαγα το φαγητό μου’, ψέμα «για να προκαλέσω εντυπώσεις» ‘ναι έχω όλα τα σπίτια της Μπάρμπι και δύο αληθινές πισίνες’). Η αντιμετώπιση καταστάσεων ψέματος στοχεύει στη συμβουλευτική και στην καθοδήγηση του παιδιού. Χρειάζονται διευκρινήσεις για την αξία της αλήθειας και για τη σημασία των σχέσεων εμπιστοσύνης (π.χ. με στεναχωρεί που δεν μου είπες την αλήθεια. Την άλλη φορά εύχομαι να μου την πεις για να μπορώ να σε εμπιστεύομαι). Σημαντική κρίνεται η συνειδητοποίηση της διαφοράς μεταξύ αλήθειας και ψέματος (π.χ. δε χρειάζεται να λες στη Μαρία ότι έχεις εκατό ζευγάρια παπούτσια στο σπίτι. Η Μαρία θα είναι φίλη σου και θα σε αγαπά και με τα δύο που έχεις). Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το συμβολικό παιχνίδι (π.χ. έλα να φτιάξουμε μια φανταστική και μια αληθινή ιστορία και να τη διηγηθούμε στον παππού). Προσοχή! Δεν πρέπει να τιμωρούμε το παιδί για τα ψέματα που λέει, να αντιδρούμε υπερβολικά ή να παίρνουμε το ψέμα προσωπικά. Το μόνο που χρειάζεται είναι να το διδάξουμε να αναλαμβάνει τις ευθύνες του και να είναι ειλικρινές απέναντι στους άλλους. Η κόρη μου ζηλεύει το μικρότερο αδερφό της τι να κάνω;
Δείχνουμε κατανόηση για τα συναισθήματα του παιδιού μας (π.χ. «ξέρω ότι θέλεις να παίξουμε μαζί, αλλά πρέπει να ταΐσω το μπέμπη, θέλεις να με βοηθήσεις να το κάνουμε»). Δεν πρέπει να τιμωρούμε το παιδί, εφόσον ζητεί την προσοχή μας. Με αυτό τον τρόπο το μόνο που κάνουμε είναι να οξύνουμε την κατάσταση. Επίσης σημαντικό είναι να μην προβαίνουμε σε συγκρίσεις με τα αδέρφια γιατί μειώνουμε έτσι τις προσδοκίες του παιδιού σχετικά με τις δυνατότητες του (π.χ. δε λέμε «κοίτα πώς το κάνει ο Γιάννης έτσι να το μάθεις και εσύ»). Όταν οι τσακωμοί για τα μεγαλύτερα παιδιά ξεφεύγουν από τον έλεγχο ζητήστε από τα παιδιά να συμφιλιωθούν μεταξύ τους αλλιώς προτείνετε ως εναλλακτική λύση τη τιμωρία για το καθένα ξεχωριστά. Φροντίστε επίσης να μην ενθαρρύνετε να μαρτυρά το ένα τις ζαβολιές του άλλου γιατί έτσι τροφοδοτείτε αρνητικές μορφές συμπεριφοράς. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να τις αγνοήσετε λέγοντας; «Λυπάμαι που δεν μπορείτε να συμφιλιωθείτε, μακάρι όταν έρθω σε λίγο να σας δω μονιασμένους». |