Δώδεκα τρόποι για να περιορίσετε το άγχος των παιδιών

Τα προβλήματα άγχους είναι κοινά ανάμεσα στα παιδιά με ένα ποσοστό της τάξης του 10 με 20% στην παιδική και εφηβική ηλικία. Πώς μπορείτε λοιπόν να βοηθήσετε τα παιδιά ώστε να απαλύνουν το άγχος τους

• Ενθαρρύνετε το παιδί να αντιμετωπίσει τους φόβους του.

Όταν φοβόμαστε κάποιες καταστάσεις μπορεί και να τις αποφύγουμε. Παρόλο αυτά η αποφυγή επαφής με τις φοβικές καταστάσεις ενισχύουν τις φοβίες τις περισσότερες φορές. Εάν ένα παιδί μάθει ότι το να αντιμετωπίζει τις φοβίες τους, αυτό σταδιακά θα περιορίσει και το άγχος του, τότε ενδεχομένως θα νιώσει αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό του.

• Πείτε στο παιδί ότι «δεν πειράζει να μην τα καταφέρνεις πάντα».

Συχνά μπορεί να υπάρχει η φιλοδοξία το παιδί να επιτυγχάνει στις αθλητικές δοκιμασίες, στο σχολείο και σε διάφορες άλλες περιστάσεις. Αλλά μερικές φορές ξεχνάμε ότι τα παιδιά πρέπει να είναι παιδιά. Αρκετά συχνά το σχολείο συνεπάγεται την επιδίωξη καλών βαθμών και η ευχαρίστηση που προσφέρεται μέσα από τη μάθηση δεν είναι ο τελικός στόχος. Αυτό δε σημαίνει ότι το να προσπαθεί κάποιος να επιτύχει υψηλές επιδόσεις είναι κατακριτέο, απλά το σημαντικό είναι να καταλάβει το παιδί ότι το να κάνει λάθη ή να δείχνει αδυναμίες δεν αποτελούν αφορμές για κατάκριση.

• Εστιάστε στα θετικά στοιχεία.

Πολλές φορές τα αγχώδη παιδιά μπορεί να εστιάσουν στις αρνητικές πτυχές και να μη μπορούν να διακρίνουν τα θετικά στοιχεία των ικανοτήτων τους. Μπορεί να αγχώνονται σε υπερβολικό βαθμό για μελλοντικά γεγονότα και να «βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο αντί μισογεμάτο». Είναι σημαντικό οι γονείς να εστιάζουν στις δυνατότητες του παιδιού και να του υπενθυμίζουν τα κατορθώματα του.

• Προγραμματίστε χαλαρές και ευχάριστες δραστηριότητες.

Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο να χαλαρώσουν και να νιώσουν ανέμελα. Δυστυχώς αρκετά συχνά, ιδίως αθλητικές δραστηριότητες μπορεί να ξυπνήσουν ανταγωνιστικά ένστικτα και να μετατραπούν σε αγχογόνες παραμέτρους για πολλά παιδιά. Είναι σημαντικό να διασφαλίσετε ότι το παιδί παίζει με στόχο την ευχαρίστηση, χωρίς να χρειάζεται να αποδείξει κάτι.

• Εμφυσήστε θετικά πρότυπα συμπεριφοράς στα παιδιά.

Συνήθως τα παιδιά κάνουν αυτό που κάνουν και οι γονείς. Εάν αντιμετωπίζετε τους φόβους σας υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να το πράξει και το παιδί σας. Εάν φροντίζετε τον εαυτό σας και τις προσωπικές σας ανάγκες το ίδιο θα κάνει και το παιδί σας. Εάν κοιτάτε τα θετικά στοιχεία σε μία κατάσταση το παιδί θα ακολουθήσει το παράδειγμά σας. Τα παιδιά μαθαίνουν να συμπεριφέρονται με ορισμένο τρόπο ¨αντιγράφοντας» σε ένα βαθμό τις συμπεριφορές των γονέων τους. Κατ’ επέκταση όταν συλλογίζεστε τη ψυχολογική κατάσταση του παιδιού σας αναλογιστείτε και τη δική σας αντίστοιχα.

• Ανταμείψτε το παιδί σε περιπτώσεις που επιδεικνύει γενναιότητα.

Εάν το παιδί αντιμετωπίζει τους φόβους του, ανταμείψτε τις προσπάθειες που κάνει σε περιπτώσεις που επιδεικνύει γενναιότητα. Εάν ενθαρρύνετε τέτοιες συμπεριφορές μπορεί σταδιακά το παιδί να τιε εμφανίζει συχνότερα.

• Εφαρμόστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου.

Εφαρμόστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου ακόμη και τα σαββατοκύριακα. Εκτός των άλλων, καλό είναι να έχετε καθιερώσει μια συγκεκριμένη προετοιμασία πριν τον ύπνο (π.χ. μπάνιο, βούρτσισμα των δοντιών, παραμύθι κλπ). Η σταθερότητα στο πρόγραμμα βοηθά τα παιδιά να χαλαρώσουν από την ένταση της ημέρας και να κοιμηθούν ευκολότερα.

• Ενθαρρύνετε το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματα άγχους.

Εάν το παιδί σας εκφράσει το άγχος και την ανησυχία του, μην προτρέξετε να το διαβεβαιώσετε για το αντίθετο. Με άλλα λόγια μην πείτε «Όχι! Δεν είσαι αγχωμένος!». Κάτι τέτοιο δε βοηθά το παιδί να χαλαρώσει. Αντίθετα μπορεί να οδηγήσει το παιδί στη σκέψη ότι δεν το καταλαβαίνετε.

• Βοηθήστε το παιδί να λύνει τα προβλήματα που το απασχολούν.

Από τη στιγμή που έχετε δείξει κατανόηση για τα συναισθήματα του παιδιού και έχετε αξιολογήσει σε ένα βαθμό αυτό που αισθάνεται, βοηθήστε το παιδί να προσεγγίσει αυτό που το προβληματίζει. Αυτό δε σημαίνει ότι θα λύσετε εσείς οι ίδιοι το πρόβλημα το παιδιού, αλλά θα το βοηθήσετε εφόσον προτείνετε ορισμένες λύσεις ή προτάσεις.

• Διατηρήστε την ψυχραιμία σας.

Τα παιδιά αντιγράφουν τις αντιδράσεις των γονιών τους. Θα έχετε παρατηρήσει πως αντιδράνε τα μικρά παιδιά όταν πέφτουν. Συνήθως στρέφουν το βλέμμα τους προς το γονέα και αναμένουν την αντίδραση του. Αν εκείνος πανικοβληθεί υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να κάνουν και εκείνα το ίδιο. Τα παιδιά όλων των ηλικιών έχουν την τάση να αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο. Προσπαθήστε να διατηρείτε την ψυχραιμία σας και τα παιδιά μπορεί να λειτουργήσουν με τον ίδιο τρόπο.

• Δοκιμάστε χαλαρωτικές ασκήσεις μαζί με το παιδί.

Πάρτε μαζί βαθιές αναπνοές, προτρέψτε το να φανταστεί όμορφα και χαλαρωτικά μέρη, δημιουργείστε με τη φαντασία σας χαρούμενες εικόνες.

Μην τα παρατάτε ποτέ!

Το άγχος που μπορεί να βιώνει ένα παιδί μπορεί να αποτελεί χρόνια δυσκολία. Με τη συνεχή ενίσχυση του παιδιού και την εξάσκηση στις τεχνικές διαχείρισης των καταστάσεων που γεννούν άγχος μπορείτε να επιφέρετε μια ισορροπία στην ψυχολογία του παιδιού.

Σε περίπτωση που τα επίπεδα άγχους του παιδιού είναι ιδιαίτερα υψηλά επισκεφθείτε ένα ειδικό παιδοψυχολόγο.

Επιμέλεια: Ακριτανάκη Κωνσταντίνα, Ψυχολόγος - Λογοθεραπεύτρια Msc
Πηγή: Psychology today